ایران: اذیت و آزار بی‌وقفه نرگس محمدی باید پایان یابد
گزارش‌گران بدون مرز خواستار واکنش سریع سازمان ملل به آخرین تلاش‌های مقامات ایران و زندان اوین برای ساکت کردن روزنامه‌نگاری شناخته‌شده است که از نوامبر ۲۰۲۱ در بازداشت به سر می‌برد. به دلیل نوشتن نامه‌های سرگشاده از داخل زندان، آنها سعی دارند ارتباط او را با دنیای خارج قطع کنند و تهدید کرده‌اند که مجازات او را افزایش خواهند داد.
نرگس محمدی، برنده جایزه ۲۰۲۲ گزارش‌گران بدون مرز برای شجاعت، دیگر در زندان اوین تهران امکان ملاقات یا تماس تلفنی ندارد چرا که از داخل زندان نامه‌ای سرگشاده با عنوان «سخنی برای نجات ایران» نوشت و در نامه‌ای دیگر نیز خشونت جنسی علیه زنان زندانی را محکوم کرد. مقام‌های زندان نیز اتهاماتی جدید علیه وی مطرح کرده‌اند که هدف آن طولانی‌تر کردن دوران مجازات او است.
«پرونده نرگس محمدی نمادی از اذیت و آزار بی‌وقفه روزنامه‌نگاران به دست مقامات ایرانی و با هدف ساکت کردن آنها است. دیوارهای زندان اوین هرگز نمی‌توانند صدای خانم محمدی را خفه کنند. هرچه مقامات ایران بیشتر بخواهند او را ساکت کنند، صدای او بلندتر خواهد شد. بازداشت خودسرانه و مجازات ظالمانه او باید به یکباره متوقف شود. به همین منظور ما از نهادهای ذی‌ربط در سازمان ملل می‌خواهیم وارد عمل شوند.»
در ۷ ژوئن، گزارش‌گران بدون مرز پرونده نقض حقوق خانم محمدی برای بیش از یک دهه و همچنین اقدامات تلافی‌جویانه ظالمانه فعلی علیه او توسط مقامات زندان را به گزارش‌گران ویژه سازمان ملل درباره آزادی بیان، وضعیت حقوق بشر در ایران، درباره شکنجه، درباره خشونت علیه زنان، و همچنین کارگروه سازمان ملل درباره بازداشت خودسرانه، ارجاع داد.
گزارش‌گران بدون مرز از آنها خواست اقدامی «عاجل» برای آزادی بلافاصله او انجام دهند و در همین حین دوباره از سازمان ملل خواست سرکوب شدیدا ظالمانه روزنامه‌نگاران در ایران را آشکارا محکوم کند، سرکوبی که پس از شروع اعتراضات گسترده از سپتامبر ۲۰۲۲ آغاز شد.
اذیت و آزار قضایی
خانم محمدی که برای بسیاری از روزنامه‌ها می‌نوشت و کتابی دارد با عنوان «شکنجه سفید» که بر اساس مصاحبه‌های او با زنان زندانی است، طی ۱۲ سال گذشته بارها بازداشت و زندانی شده است.
او که از زمان آخرین بازداشت خود در ۱۶ نوامبر همواره هدف اتهامات متعدد، مجازات و اقدامات تلافی‌جویانه بوده است، اکنون برای بار سوم با امکان افزایش مجازات خود مواجه است چرا که در دسامبر ۲۰۲۲ نامه‌ای سرگشاده نوشت و در آن گزارش‌گر ویژه سازمان ملل را از وضعیت حقوق بشر در ایران و آزار جنسی علیه زنان در زندان آگاه کرد. بستگان او به گزارش‌گران بدون مرز گفتند او به «ارتباط با سازمان‌های خارجی مخالف جمهوری اسلامی» متهم و تهدید شده است که به خاطر فعالیت‌هایش در داخل زندان نیز با محاکمه و اتهامات بیشتری مواجه خواهد شد.
«دیوارهای زندان اوین هرگز نمی‌توانند صدای خانم محمدی را خفه کنند»
علی‌رغم اذیت و آزار همیشگی که برای ساکت کردن او به کار بسته می‌شود، خانم محمدی هرگز از راه خود باز نایستاده و صدای خود را به گوش جهانیان رسانده است. او معمولا ملاقات‌هایی منظم با خانواده و بستگان خود داشت که هنوز در ایران زندگی می‌کنند، اما حق ملاقات او در ماه ژانویه محدود شد چون در نامه‌ای سرگشاده به تجاوز و آزار جنسی در زندان پرداخته بود.
در آوریل هم وقتی او توانست نامه‌ای جدید با عنوان «سخنی برای نجات ایران» را به بیرون از زندان بفرستد، مقامات با منع رسمی او از هرگونه ملاقات تلافی کردند. در هفته‌های بعدی خانم محمدی و سایر زنان سیاسی زندانی چند نامه امضا کرده و حتی تحصنی در حیاط زندان ترتیب دادند تا اعدام‌ها در ایران را محکوم کنند. اقدامات تلافی‌جویانه بعدی در راه بودند، او که برای ۱۳ ماه گذشته امکان دریافت تماس تلفنی بین‌المللی نداشت، اکنون به طور کامل از هرگونه تماس تلفنی ممنوع شده است.
اکنون بیش از یک سال است که خانم محمدی قادر به برقراری تماس تلفنی مستقیم با دو فرزند و همسرش، تقی رحمانی نویسنده، که در فرانسه زندگی می‌کنند نبوده است. تقی رحمانی به گزارش‌گران بدون مرز گفت: «رویای ما برای برقراری آزادی، جامعه‌ای سکولار و عدالت در ایران به هر دوی ما قدرت می‌دهد که هر روز، قدم به قدم، به راه خود ادامه دهیم.» اما او نیز از عواقبی که مجازاتی طولانی‌تر می‌تواند برای خانواده‌شان داشته باشد، نگران است. او ادامه داد: «خیلی سخت است. ما فکر می‌کردیم مجبور باشیم هشت سال دیگر هم جدا از هم زندگی کنیم و اکنون به ما خبر داده‌اند که او ممکن است خیلی بیشتر در زندان بماند. امیدواریم این اوضاع روزی خاتمه یابد.»
خانم محمدی که همچنین سخنگوی مرکز مدافعان حقوق بشر ایران است، از زمان اولین بازداشت خود در سال ۱۹۹۸ به دلیل انتقاد از دولت ایران، بارها بازداشت و آزاد شده است. آخرین بازداشت او در نوامبر ۲۰۲۱، کمتر از یک سال پس از آخرین آزادی‌اش اتفاق افتاد و مصادف با دومین سالگرد سرکوب خشن اعتراضات مردمی در سال ۲۰۱۹ بود. او در ۲۲ فوریه ۲۰۲۲ توانست مرخصی درمانی بگیرد اما این مرخصی به ناگهان هفت هفته بعد لغو شد.
از آن زمان به بعد او به یکی از مبارزترین زنان زندانی در زندان اوین مبدل شد، جایی که اکنون دو زن روزنامه‌نگار دیگر نیز به او ملحق شدهاند: نیلوفر حامدی، خبرنگار روزنامه شرق، و الهه محمدی، خبرنگار روزنامه هم‌میهن، که به نمادهای جنبش اعتراضی «زن، زندگی، آزادی» مبدل شدند چرا که به دلیل پوشش خبری مرگ مهسا امینی، دختر دانشجوی کرد در بازداشت پلیس، و مراسم خاکسپاری او بازداشت شدهاند.
