منطقه
مغرب - خاورمیانه
تحت یوغ رژیم‌های اقتدارگرا
Copyright © Free Vector Maps.com

آزادی گزارش اخبار چه به دلیل سرکوب حاکمان اقتدارگرا و چه به خاطر سانسور خشونت‌آمیز شبه‌نظامیان شورشی، به شدت در خاورمیانه محدود است، منطقه‌ای که اوضاع روزنامه‌نگاری در بیش از نیمی از کشورهای آن «خیلی بد» طبقه‌بندی شده است. از جمله ایران (۱۷۷ام) که محاکمه قضایی روزنامه‌نگاران را افزایش داده و بیش از ۷۰ روزنامه‌نگار را در ماه‌های پس از مرگ مهسا امینی، دانشجوی کرد در بازداشت پلیس، دستگیر کرده است. عربستان سعودی (۱۷۰ام) نیز در نزدیکی انتهای رده‌بندی به سر می‌برد. پس از مصونیت ولیعهد در ارتباط با قتل جمال خاشقچی، پادشاهی سعودی تشویق شد برای روزنامه‌نگاران احکام زندان طولانی مدت صادر کند، آنها را از مسافرت ممنوع کند یا آنها را، حتی وقتی خارج از کشور هستند، زیر نظرداشت نگه دارد.

پادشاهی‌های خلیج فارس هم به نظرداشت و سانسور متوسل شده‌اند تا رسانه‌ها را مهار کنند، رویکردی که تا کشورهای پیرامون مدیترانه هم تسری می‌یباد و به اردن (۲۶ رتبه نزول به ۱۴۶ام) هم رسیده است، کشوری که دادگاه‌ها هنوز دستور «توقف انتشار» صادر می‌کنند. سانسور در مصر (۱۶۶ام) هم متوقف نشده است، جایی که دیکتاتوری نظامی تاکید به زندانی کردن خبرنگاران دارد جای آنکه به وعده‌های اصلاحاتی خود عمل کند.

سوریه (۱۷۵ام) همچنان یکی از خطرناک‌ترین کشورهای دنیا برای روزنامه‌نگاران است که در آتش جنگ میان ارتش مرگبار بشار اسد، شبه‌نظامیان شورشی متفاوت، و دخالت‌های ترکیه گیر افتاده‌اند. و این کشور هنوز بیشترین میزان روزنامه‌نگاران گروگان را دارد و پس از آن یمن (۱۶۸ام) و عراق (۱۶۷ام) قرار دارند. در فلسطین (۱۵۶ام) علی‌رغم ۱۴ رتبه صعود، شاخص امنیت به نحوی قابل انتظار افولی فاحش داشت پس از آنکه دو روزنامه‌نگار به قتل رسیدند و نیروهای امنیتی اسرائیل در مصونیت کامل حملات بیشتری را علیه رسانه‌ها ترتیب دادند.

قطر (۱۴ رتبه صعود به ۱۰۵ام) یکی از معدود کشورهای منطقه است که در رده‌بندی امسال صعود کرد. این امر نتیجه جام جهانی فیفا بود. مقامات که در مرکز توجه جامعه جهانی بودند و نمی‌خواستند به چهره کشور آسیبی برسد، برخی از مقررات بازدارنده رسانه‌ها را لغو کردند ولی هنوز برخی موضوع‌ها را به سختی می‌توان پوشش داد.

 

اقتدارگرایی روزافزون در مغرب

اوضاع روزنامه‌نگاری در شمال آفریقا هم همچنان رو به وخامت دارد، جایی که رییس‌جمهور قیس سعید در تونس (۱۲۱ام) و رییس‌جمهور عبدالمجید تبون در الجزایر (۱۳۶ام) به حرکت خود به سمت اقتدارگرایی بیشتر ادامه می‌دهند. رییس‌جمهور تونس پس از تعلیق و سپس انحلال مجلس کشور، تمام آزادی‌های رسانه را که پس از انقلاب ۲۰۱۱ به دست آمده بود به عقب برگرداند و روزنامه‌نگاران برای گزارش‌های تحقیقی خود محاکمه می‌شوند. در الجزایر با وجود این که اصل ۵۴ قانون اساسی آزادی رسانه‌ها را تضمین می‌کند اما روزنامه‌نگاران بیشتر و بیشتری در ارتباط با کار خود به دادگاه کشیده می‌شوند و قانون رسانه جدید که خیلی مورد انتقاد است بدون هیچ بحث و مشورتی تصویب شد. در مراکش (۹ رتبه نزول به ۱۴۴ام) روزنامه‌نگاران عمر راضی، و سلیمان ریسونی هنوز به نحوی خودسرانه در بازداشت به سر می‌برند و اذیت و آزار قضایی سایر روزنامه‌نگاران منتقد همچنان ادامه دارد.  

کشور

نام رده‌بندی رده‌بندی جهانی 2022تفاوت امتیاز با 2022تفاوت رتبه با
الجزایر
136
۴۵٫۷۴
0
2
عربستان سعودی
170
۳۲٫۴۳
0
4
بحرین
171
۳۰٫۵۹
0
4
مصر
166
۳۳٫۳۷
0
-2
امارات متحده عربی
145
۴۲٫۹۹
0
7
عراق
167
۳۲٫۹۴
0
-5
ایران
177
۲۴٫۸۱
0
-1
اسرائیل
97
۵۷٫۵۷
0
11
اردن
146
۴۲٫۷۹
0
26
کویت
154
۳۸٫۸۴
0
-4
لبنان
119
۵۰٫۴۶
0
-11
لیبی
149
۴۰٫۲۲
0
6
مراکش / صحرای غربی
144
۴۳٫۶۹
0
9
عمان
155
۳۷٫۸۷
0
-8
فلسطین
156
۳۷٫۸۶
0
-14
قطر
105
۵۵٫۲۸
0
-14
سوریه
175
۲۷٫۲۲
0
4
تونس
121
۵۰٫۱۱
0
27
یمن
168
۳۲٫۷۸
0
-1