در حالی که بازار رسانهها در کوزوو متنوع است اما توسعه آن به دلیل اندازه کوچک کشور و تفکیک قومی کامل شهروندان محدود شده است. استقلال رسانهها با مقررات ضعیف و وابستگی به توزیع سیاستزده بودجههای دولتی تهدید میشود.
دورنمای رسانهای
کوزوو با وجود اندازه کوچک و تفکیک قومی، دورنمای رسانهای سرزنده و متنوعی دارد. بخش تلویزیون که مالکیت آن خیلی متمرکز است، در سیطره شبکههای مستقر در پریستینا قرار دارد، البته شبکه دولتی آرتیکی (RTK) هم نقش پررنگی ایفا میکند. سایتهای خبری آنلاین شامل رسانههای قدرتمندی مانند بیآیآران (BIRN) یا کوزوو ۲.۰ (Kosovo 2.0) میشود که دومی یکی از اندک رسانههایی است که به دو زبان آلبانیایی و صربی منتشر میشود.
زمینه سیاسی
در حالی که رسانهها میتوانند مقامهای دولتی را پاسخگو نگه دارند اما روزنامهنگاران پیدرپی هدف حملههای سیاسی هستند. آیامسی، نهاد نظارت و تنظیم مقررات برای رسانهها، نهادی ناکارآمد است و اخیرا در یک رسوایی فساد نقش داشت. استقلال شبکه دولتی آرتیکی به دلیل نتیجه انتخابات رییس آن زیر سوال رفت چرا که اکنون دبیر کل آن یکی از متحدان حزب حاکم است. رسانههای صربی زبان از تبعیض در دسترسی به اطلاعات دولتی، به ویژه به زبان اقلیت به رسمیت شناخته شده در قانون اساسی، شکایت دارند.
چارچوب حقوقی
آزادی بیان، حفاظت از منابع روزنامهنگاران و حق دسترسی به اطلاعات در قانونها تضمین شدهاند و از توهین و افترا هم جرمزدایی شده است. با این وجود اخیرا روزنامهنگاران به گونهای روزافزون هدف شکایات راهبردی علیه مشارکت عمومی قرار میگیرند که توسط گروههای تجاری و سیاستمداران به راه میافتند. دسترسی به اطلاعات دولتی به دلیل کار نکردن اداره اطلاعات و حریم خصوصی به مشکل خورده است. قانون مالکیت فکری در عمل اجرا نمیشد. اما از ژوئن ۲۰۲۱ دسترسی به اطلاعات دولتی با برگزیدن ناظری برای این اداره بهتر شده است.
زمینه اقتصادی
با وجود این که از سال ۲۰۰۵ هیچ روزنامهنگاری کشته نشده است اما قتل و ناپدید کردن روزنامهنگاران پیش و پس از جنگ کوزوو (۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵) بدون مجازات خاطیان رها شده است. روزنامهنگارانی که درباره قاچاق مواد مخدر یا آلودگیهای زیستمحیطی تحقیق میکنند هدف حملههای جسمی قرار گرفتهاند و از گزارش آنها درباره سازمانهای مجرمانه جلوگیری شده است. در حالی که این حملهها توسط پلیس و دفتر دادستانی مورد تحقیق و تفحص قرار میگیرند اما به ندرت به تعقیب حقوقی منجر میشوند. حملات علیه روزنامهنگاران در شمال کوزوو طی دوران تنش سیاسی میان پریشتینا و بلگراد در اواخر سال ۲۰۲۱ افزایش یافت.
زمینه اجتماعی - فرهنگی
در حالی که حرفه روزنامهنگاری از احترام جامعه برخوردار است اما رسانههای مستقل و روزنامهنگاران تحقیقی معمولا قربانی توهین و خبرهایی نادرست درباره خود در شبکههای اجتماعی میشوند و غیرمنصفانه به «همکاری با دشمن» متهم میشوند. این ادبیات توسط سیاستمداران و گروههای مذهبی تقویت میشود.
ایمنی
با وجود این که از سال ۲۰۰۵ هیچ روزنامهنگاری کشته نشده است اما قتل و ناپدید کردن روزنامهنگاران پیش و پس از جنگ کوزوو (۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵) بدون مجازات خاطیان رها شده است. روزنامهنگارانی که درباره قاچاق مواد مخدر یا آلودگیهای زیستمحیطی تحقیق میکنند هدف حملههای جسمی قرار گرفتهاند و از گزارش آنها درباره سازمانهای مجرمانه جلوگیری شده است. در حالی که این حملهها توسط پلیس و دفتر دادستانی مورد تحقیق و تفحص قرار میگیرند اما به ندرت به تعقیب حقوقی منجر میشوند. حملات علیه روزنامهنگاران در شمال کوزوو طی دوران تنش سیاسی میان پریشتینا و بلگراد در اواخر سال ۲۰۲۱ افزایش یافت.