انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان رادیو تلویزیون دولتی در خدمت رئیس جمهور!

یک هفته مانده به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، گزارشگران بدون مرز نگرانی خود را از ناامنی فزاینده که امکان پوشش آزاد و مستقل این رویداد مهم سیاسی را برای کارکنان رسانه‌ها دشوارتر کرده است، اعلام می‌کند. گزارشگران بدون مرز در گزارش سفر خود به افغانستان که در تاریخ ٢٦ حوت ١٣٨٧ منتشر شد و در نامه سرگشاده به کاندیداهای ریاست جمهوری در تاریخ ١٠ اسد سال جاری، توصیه هایی برای بهبود وضعیت آزادی مطبوعات و بیان در افغانستان منتشر کرده است. گزارشگران بدون مرز در گزارشات خود از مسکوت ماندن اجرای قانون مطبوعات به دلایل اختلافات سیاسی ابراز تاسف کرده بود. یکی از عواقب اجرای نشدن قانون مطبوعات عدم توازن و بی طرفی و شرایط نابرابر در رسانه های دولتی برای کاندیداهای ریاست جمهوریدر انتخابات است. در تمام مدت کمپین انتخاباتی رای دهندگان از اطلاع رسانی مسقل در تلویزیون و رسانه های دولتی محروم شدند. تشکیل کمیسیون رسانه‌ها در افغانستان گامی مهم به پیش است اما کافی نیست. حرفه‌کاران رسانه‌ها به قانونی که از امنیت و آزادی آنها دفاع کند نیاز دارند. دولت آینده باید در جهت غیر جنائی کردن تخلفات مطبوعاتی اقدام کند، رسانه‌های دولتی را به موسسات خدمات عمومی تبدیل کرده و قانونی برای بهبود وضعیت اقتصادی و امنیت شغلی خبرنگاران و برای تسهیل دسترسی همگان به اطلاعات تهیه کند. باید به مصونیت از پیگرد قضایی حاکم بر پرونده‌های قتل و حمله به خبرنگاران، به ویژه در مورد خبرنگاران زن و ناتوانی پلیس و دستگاه قضایی در رسیدگی به این پرونده ها پایان داده شود. خشونت ماموران و مقامات رسمی که عاملی برای خانه نشین کردن خبرنگاران زن است باید قطع شود. رسانه ها در هنگامه انتخابات از تاریخ ٢٦ جوزا که تبلیغات رسمی انتخابات آغاز شده است بیش از سی نامزد مقام ریاست جمهوری برای داشتن وقت برابر در رادیو و تلویزیون رقابت می‌کنند. با این حال نابرابری دسترسی به رسانه‌ها و بازیچه سیاسی شدن بخشی از آنها تهدیدی جدی علیه برگزاری سالم انتخابات است. بسیاری از نامزدان انتخاباتی به دلیل نداشتن امکانات مالی نتوانستند پیام‌های انتخاباتی خود را در رسانه‌ها منتشر کنند. اکثریت نامزدان انتخاباتی به جز یک یا دو بار نتوانستند از تلویزیون برای ارسال پیام خود استفاده کنند. برخی دیگر فقط از دیوارهای شهرها برای تبلیغات بهره بردند. علیرغم آنکه شبکه‌های تلویزیونی و رسانه های مستقل با مصاحبه یا امکان تبلیغ مجانی سعی در دادن فرصت بیان به کاندیداها مختلف داشتند، اما همین رسانه‌ها نیز به برخی از نامزدان انتخاباتی توجه بیشتری مبذول داشتند. بنا بر گزارش یک سازمان محلی نظارت بر انتخابات که از سوی سازمان توسعه سازمان ملل متحد حمایت می‌شود، شبکه‌های تلویزیونی امکان حضور تعداد معینی از کاندیداها را بیشتر فراهم می کردند. رسانه های مستقل در افغانستان حضور اما در اقلیت قرار دارند. حمایت مالی برخی احزاب و دولت های خارجی عامل دیکته کردن ملاحضات سیاسی و یا مذهبی به آنهاست. سیاسی و یا قومی کردن رسانه به شدت بر کیفیت اطلاع رسانی آنها تاثیر گذاشته است. در طی مبارزات انتخاباتی نشریات موقتی تاسیس شده است. این نشریات از سوی حرفه‌کاران مطبوعات هدایت نمی‌شوند و فقط به وسیله‌ای انتخاباتی است در دست برخی کاندیداها و علیه تعدادی دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. انصاف و توازن در پوشش رسانه‌ای صدیق‌اله توحیدی رئیس کمیسیون رسانه ها در افغانستان به گزارشگران بدون مرز در این باره گفت : وصعیت رسانه در طول کارزار انتخاباتی به شکل کلی رضایت‌بخش است و رسانه از آزادی عمل برای اطلاع رسانی و حساس کردن افکار عامه برخوردار بودند، رادیو و تلویزیون‌های خصوصی به شکل گسترده با برنامه های مختلف در پوشش خبری و روند انتخابات فعال بودند. رسانه های بین المللی نیز به مانند رادیو آزادی و بی بی سی فارسی به شکل فعال در باره انتخابات فعالیتی موثر کردند. با آنکه اکثر رسانه های خصوصی اصول رفتاری پیشنهادی از سوی کمیسیون را مبنی بر رعایت انصاف و توازن در بخش خبری خود رعایت کردند اما در برنامه‌های دیگر از برخی از کاندیداهای مطرح حمایت کردند. صدیق اله توحیدی در این باره از تخلف انتخاباتی رادیو تلویزیون دولتی انتقاد کرد که وطیفه خود را انجام نداد و به نفع رئیس جمهور فعلی فعالانه تبلیغ کرد. در برخی از مناطق از جمله در مزار شریف و بلخ آنتن های محلی رادیو تلویزیون دولتی از نامزد مطرح دیگری حمایت می‌کرد. ایالات و ناامنی و نقطه های کور معلومات همزمان با برگزری انتخابات رئیس جمهموری در تاریخ ٢٩ اسد همچنین انتخابات شوراهای ملی با بیش از سه هزار کاندیدا برگزار می‌شود. هر چند تا کنون حادثه مهمی برای کارکنان رسانه‌ها اتفاق نیافتاده است، اما فضای انتخابات در کلیت به ویِِژه در برخی ولایت بسیار پرتنش بوده است. صابر فهیم یکی از مسئولان سازمان مستقل دیده بان رسانه‌ها نی به گزارشگران بدون مرز گفت در برخی ولایات خبرنگاران از نبود معلومات از جمله در غزنی و خوست و در جنوب شکایت داشتند. بنا بر اظهارت برخی از خبرنگاران مقامات دولتی به والیان و مسئولان محلی دستور داده بودند با خبرنگاران همکاری نکنند. جنوب و شرق کشور همچنان دو نقطه سیاه کسب معلومات هستند که کنترل آن ها از دست دولت خارج است و خبرنگاران کمتر از پیش به این مناطق می‌روند. مهم است که یادآوری کنیم که تهدید و تعرض علیه خبرنگاران خارجی و افغانی تنها از سوی طالبان انجام نمی‌گیرید. به این اصلی ترین مسئولان ناامنی و دشمنی با آزادی بیان و مطبوعات باند های جنایتکار و مافیایی نیز اضافه شده است.